ANTALYA Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, UNESCO Dünya Mirası Komitesi’nin bu yıl 26 eserinin dahil olduğu Dünya Miras Listesi’ne Türkiye’den 79 günlük kültürel değerden alınmamasına tepki gösterildi. Yavuz, “UNESCO bütün olarak eşitleniyor ve adil davranmıyor. Listeyi sattığımızda Avrupa ülkelerinin ön planında olduğunu görüyoruz” dedi.

Dünya çapında eğitim, bilim, sanat ve kültür alanlarında uluslararası iş birliği yoluyla dünya barışını ve bunların korunması amacıyla 1972’de kurulan Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO’nun Dünya Miras Listesi’nde Türkiye’den 21 kültürel değer bulunuyor. Türkiye’nin Geçici Listesi, ilki 1994 yılında piyasaya sürülen ve son olarak 2023 yılında güncellenen şekliyle 72 kültürel, 4 karma ve 3 doğal olmak üzere toplam 79 üretim asıl listeye girmeyi bekliyor.

‘YILDA ORTALAMA BİR ESER’

UNESCO’nun bu yıl Türkiye’yi pas geçmesi ile sona eren Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, 21-31 Temmuz tarihleri ​​arasında Hindistan’ın Yeni Delhi’de toplanan yeni UNESCO şehirlerinin belirlendiği toplantıdan Türkiye’nin günlük listesindeki 79 günlük kültürel değerden hiçbirinin oluşumlarına tepki gösterdi. Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Listesinde ilk 10 ülke içinde olabilecek zenginliklere sahipken hak ettiği yerde olmadığını söyleyen Yavuz, “2014 yılından bugüne geçen 10 yıl içinde 10 kültürel zenginliğimiz UNESCO Dünya Mirası Listesine dahil edildi. Yılda ortalama 1 kültürel varlığımız listeye girebiliyor. 79 adayımız var ve böyle devam ederse 79 yıl gerekli” hayattan faydalandı.

KÜLTÜR TURİZMİNİN EN ÖNEMLİ MARKASI

Kültür turizminin en önemli ögelerinden birinin UNESCO markası olduğunu belirten Yavuz, “Kültür turizminde öne çıkan ülkelerin kültürel varlıklarını bu marka ile güçlendirerek tanıtmaya çalışır ve bunda da etkili olurlar. Bu doğrultuda düzenlenmiş kataloglarda UNESCO simgesi her zaman başlangıçtaki yerini almaktadır. Her yılın yaz ortasında, UNESCO Dünya Mirası Komitesi adaylık başvurularını inceleyerek karşılığını verir ve yeni UNESCO dünya miraslarını halka açıktır. Ben de her temimizi heyecanla bekliyorum. Çok değerli ve birleştirilmiş emsallerinden çok daha değerli onlarca kültürel varlığımız bekleme listesi” diye konuştu.

22 ÜLKEDEN 26 ESER LİSTEYE GİRDİ

Komitenin bu yıl sessiz sedasız toplanarak yeni UNESCO şehirlerini büyüttüğünü kaydeden Yavuz, “Buna göre Hindistan, Filistin, Almanya, İngiltere, Ürdün, Çin, Bosna Hersek, Fransa, Kuzey İrlanda, Brezilya, mevcut, Güney Afrika, Burkino Faso, Japonya, Tayland, Rusya, Kenya, Malezya, İtalya, Suudi Arabistan, Romanya ve İran’dan 26 eser UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edildi” dedi.

’79 KÜLTÜREL DEĞER 20-30 YILDIR BEKLYOR’

UNESCO’nun aday listesi 79 kültürel değeriyle Türkiye’nin dünyada ilk sırada olduğunu söyleyen Recep Yavuz, “Türkiye’den hiçbir örnek yerin listeye dahil edilmemesi açıkça anlaşılır değil. Aday listede dünya çapında damga vuran onlarca eserimiz 20-30 yıldır onay bekliyor. Bu ödüller arasında Karain Mağarası, İshak Paşa Sarayı, Ahlat Mezar Taşları, Sümela Manastırı, Perge, Zeugma, Aspendos Tiyatrosu, Yivli Minare, Assos, Bodrum Kalesi, Kızılırmak Deltası, Zeynel Abidin Camii, Mor Gabriel Kilisesi, Kaunos, Tuz Gölü Havzası, Sart yer alıyor. ve Bin Tepeler, Likya Antikşehirleri gibi dünya çapında önemli yer tutan bu nadide şehirler bir gün listede uzun süre dayanıyor” faydalandı.

‘UNESCO EŞİT VE ADİL DAVRANMIYOR’

Türkiye’den geçen yıl Gordion ve ahşap camilerimiz ile iki kültürel varlığın listeye dahil edildiğini belirten Yavuz, “Aslında bu bize diğer bekleyen şehirlerimiz adına bir umut sözü. UNESCO maalesef bu yıl Türkiye’yi geçti. Oysa Türkiye en az diğer ülkeler kadar UNESCO Mirasını hak etmeye devam edecek eserlere sahip. UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde 1272 eser mevcut. İspanya’nın 50, İtalya’nın 60, Almanya’nın 54, Yunanistan’ın 19, Çin’in 59, Meksika’nın 35 eseri var. Türkiye’den günümüze kadar 21 eser Dünya Mirası listesinde yer aldı. UNESCO bütün olarak eşitliyor ve adil davranmıyor. Listeyi inceledikçe Avrupa ülkelerinin ön planında olduğunu görüyoruz” diye konuştu.

‘KARAİN MAĞARASI VARKEN AVRUPA DİYE KITA YOKTU’

Aday listesi 1 Şubat 1994’ten bu yana devam ederken Antalya’daki Karain Mağarası’nı örnek gösteren Yavuz, “Bu yıl Bosna’dan Vjetrenica Mağarası seçildi. Karain Mağarası’nda 500 bin yıl öncesi Alt Paleolitik Döneme ait yaşam izi bulunmaktadır. Mesela Almanya’nın Türkiye’nin 2,5 katı daha fazla UNESCO Mirasına sahip olması ne görsel, ne görsel olarak açıklanabilir. Karain Mağarası’nda yaşam belirtileri varken Almanya veya Avrupa diye bir yer yoktu. Seçilme kriterlerine, seçilenlerin tamamına bakın kendi içinde çeliştiği aşikar. UNESCO Komitesinin daha adil davranarak yıllar önceden başvurduğumuz nadide eserlerinin daha fazla beklemeden bir an önce dünya üretimi olarak ilan teşvikini umuyorum” dedi.

LİSTEDEKİ 21 ESER

Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Sultanahmet Arkeolojik Parkı (Konstantin Hipodromu, Ayasofya, Aya İrini, Küçük Ayasofya ve Topkapı Sarayı dahil), Süleymaniye Koruma Alanı, Zeyrek Koruma Alanı ve Kara Surları Koruma Alanı olmak üzere dört ana unsurdan oluşan İstanbul’un Tarihi Alanları, Göreme Milli Parkı ve Kapadokya, Hattuşa: Hitit Başkenti-Çorum, Nemrut Dağı, Hieropolis – Pamukkale, Xanthos-Letoon (Antalya-Muğla), Safranbolu Şehri, Truva Arkeolojik Alanı, Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi, Çatalhöyük Neolitik Alanı, Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu, Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı, Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı, Efes Ani Arkeolojik Alanı, Aphrodisias (Aydın), Göbekli Tepe, Arslantepe Höyüğü Malatya, Gordion Ankara, Afyon Ulu Camii (Afyon), Sivrihisar Ulu Camii (Eskişehir), Ahi Şerafettin Camii (Ankara), Eşrefoğlu Camii (Konya) ve Mahmut Bey Camii (Kastamonu) şeklinde Anadolu’nun Orta Çağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri.