SON günlerde sokaklarda kurulan ve vatandaşların getirdikleri boş damacanaları ucuza doldurdukları su makineleri sağlık açısından risk taşıyor. Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu “Pratik işlem gibi gözükse de birçok olumsuz yanı bulunuyor. Suya bulaşabilecek mikrobiyal bulaşmalar hastalık yapıcı etkilere sahip. Bu bulaşmalar ishal, kanlı ishal, bağışıklık sistemi düşük kişilerde daha ciddi hastalıklara hatta hamilelerde düşük tehlikesi yaşamasına bu bakteriler sebep olabiliyor” dedi.
Damacana suyun fiyatı son günlerde bazı markalarda 80 liraya kadar ulaştı. Bu artışla birlikte boş damacana depozitosuyla birlikte ilk defa su alacak olan kişilerin ortalama 200 lira ödemesi gerekiyor. Fiyat artışlarıyla birlikte bazı su firmaları, sokaklara kurdukları makineler ile vatandaşların uygun fiyata kendi sularını doldurabilecekleri sistemler kurmaya başladı. 19 litre suyun 20 liraya dolduğu makinelerde kullanılan damacanalar, hijyenik olarak takip edilemiyor.
Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı genelge ile damacanaların tekrar kullanımı 5 yıl ve 75 dolum ile sınırlandırıldı. Damacanaların kullanım ömrü karekodlar veya üzerlerindeki seri numaraları ile takip ediliyor. Ancak dolum yapan makineler için dolum yapacak kişinin yanında getirdiği damacanaların ise yasal sınırın üzerinde olup olmadığı ve sonucunda ortaya çıkabilecek olan mikrobik sonuçlar bilinmiyor.
‘BU DÜPEDÜZ ARITILMIŞ SU’
Konuyla ilgili konuşan Antalya Tüp ve Su Dağıtıcıları Derneği (ANTSUDER) yöneticisi Halil Mert, cihazların takip edilemediğini söyledi. Mert, “Türkiye genelinde bu cihazlar kurulmaya başlandı. Bunu şebeke suyundan alıp içerisinde C vitamini olduğunu söylüyorlar. Bu düpedüz arıtılmış su. Ucuza su aldığını sanan vatandaşımız sağlığını hiçe sayıyor. Normalde damacanalarımız fabrikaya gider düzenli bir şekilde temizlenir ve süresi 5 yıldır. Buraya götürülen damacanalarda bu işlem yapılmıyor. Hijyen açısından da takibi çok zor. Vatandaş ne olduğunu bilmeden doldurup geçiyor” dedi.
MİKROBİYAL ANLAMDA TEHDİT
Bu tip su kullanımının sağlık açısından risk taşıdığını söyleyen Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, “Sağlık Bakanlığı’nın yönetmeliklerinde damacanaların belirli bir süre ve kullanım sınırı olduğu belirtiliyor. Firmalar özel izleme yöntemleriyle takip edebiliyorlar. Dışarıda bu tarz makineler aracılığıyla kişilerin kendilerinin doldurması damacanaların kullanım ömürlerini kaçıracağı anlamına geliyor. Sağlık açısından da bir risk alıyor. Makinelere baktığımızda doldurulan damacanaların kullanım ömrü ve temizlik ile ilgili mikrobiyal anlamda tehdit ortaya çıkıyor” diye konuştu.
‘HAMİLELER DÜŞÜK YAPABİLİR’
Tüketilen suyun temiz ve içilebilir nitelikte olmasının çok önemli olduğunu belirten Manavoğlu, şunları söyledi:
“Bu tarz makinelere daha giderken bir riski almış bulunuyoruz. Dolum yaparken suyun aktığı yerin önceki kişiler tarafından kirletilip kirletilmediğini bilemiyoruz. Pratik işlem gibi gözükse de birçok olumsuz yanı bulunuyor. Sulardaki en önemli risk mikrobiyal bulaşma. Suya bulaşabilecek mikrobiyal bulaşmalar insanlarda hastalık yapıcı etkilere sahip. Bu bulaşmalar ishal, kanlı ishal, bağışıklık sistemi düşük kişilerde daha ciddi hastalıklara hatta hamile bireylerin düşük tehlikesi yaşamasına bu bakteriler sebep olabiliyor.” (DHA)
DHA-Genel – Türkiye-Antalya – Semih ERSÖZLER